Олий таълим муассасаларига кириш учун номзодларни мақсадли тайёрлаш тизимини янада такомиллаштириш тўғрисида

Ўзбекистон Республикаси Президентининг қарори

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 27 июлдаги “Олий маълумотли мутахассислар тайёрлаш сифатини оширишда иқтисодиёт соҳалари ва тармоқларининг иштирокини янада кенгайтириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-3151-сон қарорига мувофиқ ҳамда олий таълим муассасаларига кириш учун муносиб номзодларни мақсадли тайёрлаш тизимини такомиллаштириш, ўқувчиларнинг тегишли мутахассисликлар бўйича олий таълим муассасаларида ўқишни давом эттиришлари учун зарур ва етарли бўлган, чуқурлаштирилган назарий ва касбий тайёргарлигини таъминлаш мақсадида:

1. Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази томонидан мавжуд академик лицейларнинг фаолияти комплекс таҳлил қилинганлиги, моддий-техника базаси хатловдан ўтказилганлиги маълумот учун қабул қилинсин.

2. Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Халқ таълими вазирлиги, Иқтисодиёт вазирлиги, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими марказининг:

ўтказилган комплекс таҳлил ва хатлов якунлари бўйича аниқланган ўқув-методик ва моддий-техника базаси замонавий талабларга жавоб бермайдиган, олий таълим муассасаларидан узоқда жойлашган, таълим сифати ва битирувчиларнинг олий таълим муассасаларига кириш кўрсаткичлари паст бўлган 1-иловада кўрсатилган академик лицейларнинг 2018/2019 ўқув йилидан бошлаб ўқувчиларни қабул қилишни тўхтатиши ва 2019 йил 1 сентябрдан бошлаб фаолиятини тугатиши тўғрисидаги;

юқори илмий ва педагогик салоҳиятга, етарли моддий-техника базага эга бўлган академик лицейларни 2-иловага мувофиқ олий таълим муассасалари тасарруфига бериш тўғрисидаги таклифларига розилик берилсин.

3. Белгилаб қўйилсинки:

2017/2018 ўқув йилидан бошлаб академик лицейларда ўқиш муддати икки йил этиб белгиланади ва уларга ўқув-методик жиҳатдан раҳбарлик қилиш Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги томонидан амалга оширилади;

академик лицейлардан узоқ жойлашган ҳудудлардан қабул қилинган ўқувчилар белгиланган тартибда ётоқхона ҳамда ота-оналар тўлови ҳисобига (ҳар ойда энг кам ойлик иш ҳақининг бир баравари миқдорида) харажатларни қисман қоплаган ҳолда, имтиёзли озиқ-овқат билан таъминланадилар;

2018/2019 ўқув йилидан бошлаб ўқувчилар қабули тўхтатилаётган академик лицейларнинг 2- ва 3-босқич ўқувчилари мазкур академик лицейларда таълимни амалдаги ўқув дастурлари бўйича белгиланган тартибда якунлайдилар ва уларга давлат намунасидаги академик лицей битирувчиси дипломи берилади;

академик лицейлар раҳбар ва педагог ходимларини қайта тайёрлаш
ва малакасини ошириш Олий таълим муассасалари педагог кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш минтақавий марказларида амалга оширилади;

фаолияти тугатиладиган академик лицейларнинг бино ва иншоотлари, ер майдонлари, биринчи навбатда, амалда бириктирилган олий таълим муассасасига, олий таълим муассасасида эҳтиёж мавжуд бўлмаган ҳолларда тегишли туман (шаҳар)лар ҳокимликларига оператив бошқарув ҳуқуқи асосида берилади;

академик лицейлар самарали фаолият кўрсатиши, улардаги ўқитиш сифатини таъминлаш ҳамда улар моддий-техника базаси ва юқори малакали ўқитувчилар таркиби билан таъминланганлиги, таълим-тарбия жараёни устидан назорат қилиниши, битирувчиларнинг олий таълим муассасаларига ўқишга кириши кўрсаткичларини тўлиқ таъминлаш учун шахсий масъулият тегишли олий таълим муассасалари ректорларига юкланади.

4. Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирининг биринчи ўринбосари – Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази директори М.Холмухамедов:

бир ой муддатда фаолияти тугатиладиган 1-иловадаги академик лицейларнинг бино ва иншоотлари, ер майдонлари ва бошқа барча моддий-техника бойликларини (кейинги ўринларда моддий бойликлар деб аталади) тўлиқ инвентаризациядан ўтказсин ҳамда уларни рўйхат асосида ҳар бир таълим муассасаси кесимида моддий жавобгар шахсларга ўрнатилган тартибда бириктирсин;

моддий жавобгар шахсларнинг ўзларига бириктирилган моддий бойликларни ўрнатилган тартибда топшириш-қабул қилиш далолатномалари асосида расмийлаштирилгунига қадар бут ва соз сақланишини таъминлаш чораларини кўрсин ва улар фаолияти бўйича шахсан масъул этиб белгилансин.

5. Олий таълим муассасалари раҳбариятига олий таълим муассасаларининг бюджетдан ташқари маблағлари (тўлов-контракт асосида ўқитиш учун тушумларнинг фақат тўлов-контракт миқдорининг оширилган қисми) ҳисобидан академик лицейлар учун ўқув-лаборатория асбоб-ускуналари, сарфлаш материаллари, компьютер техникаси, дарсликлар ва ўқув қўлланмалари сотиб олиш ҳамда академик лицейларнинг ўқитувчи ва ўқувчиларини моддий қўллаб-қувватлаш ҳуқуқи берилсин.

6. Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазири И.Мажидов икки ой муддатда:

Халқ таълими вазирлиги билан биргаликда академик лицейларга умумтаълим мактабларининг энг билимли, қобилиятли ва иқтидорли ўқувчиларини танлаб олиш тартиби тўғрисидаги низомни ишлаб чиқсин ва тасдиқлаш учун Вазирлар Маҳкамасига киритсин. Низомда республиканинг малакали кадрлар етишмовчилиги кузатилаётган ҳудудларидан ўқувчиларни олий таълим муассасаларига киришга мақсадли тайёрлаш учун имтиёзли қабул қилиш, шунингдек, академик лицей битирувчиларининг олий таълим муассасасига кира олмаслиги даражасига мувофиқ (фоиз кўрсаткичларига мос равишда) академик лицейни тасарруфига олган олий таълим муассасаси ректори, академик лицей ва касб-ҳунар коллежлари билан ишлаш бўйича проректори, академик лицей директори ва масъул ходимларига ўрнатилган тартибда жарима қўлланилиши ҳамда уларнинг ойлик маошларидан чегириб қолиниши назарда тутилсин;

академик лицейларнинг ўқув режалари ва ўқув дастурларини қайта кўриб чиқсин ва белгиланган тартибда тасдиқласин;

тасарруфида олий таълим муассасалари бўлган вазирлик ва идоралар билан ҳамкорликда академик лицей ўқитувчиларининг етакчи олий таълим муассасаларида малака оширишини самарали тизимини, шу жумладан, хорижий мутахассисларни жалб этган ҳолда ташкил этсин.

7. Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳри ҳокимликлари, Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги, Халқ таълими вазирлиги, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази фаолияти тугатиладиган академик лицейларнинг ишдан бўшайдиган ўқитувчиларини ва ходимларини белгиланган тартибда ишга жойлаштириш чораларини кўрсин.

8. Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳар йили Ўзбекистон Республикаси Давлат бюджети параметрларини шакллантиришда “Маориф” соҳасига йўналтирилган маблағлар доирасида ушбу қарор ижросини таъминлаш билан боғлиқ харажатларни қоплаш учун зарур маблағлар ажратилишини назарда тутсин.

9. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 24 январдаги “Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучларини ислоҳ қилиш ва янада ривожлантириш вазифаларини амалга ошириш бўйича чора-тадбирлар дастури тўғрисида”ги ПҚ-2738-сон қарорига 3-иловага мувофиқ ўзгартиришлар киритилсин.

10. Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги манфаатдор вазирликлар ва идоралар билан биргаликда улар томонидан қабул қилинган норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни икки ой муддатда ушбу қарорга мувофиқлаштирсин.

11. Мазкур қарорнинг ижросини назорат қилиш Ўзбекистон Республикасининг Бош вазири А.Н.Арипов ва Ўзбекистон Республикаси Президентининг Давлат маслаҳатчиси А.Н.Юнусходжаев зиммасига юклансин.

Ўзбекистон Республикаси Президенти                                      Ш.МИРЗИЁЕВ

Тошкент шаҳри, 2017 йил 26 сентябрь

***

Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Олий таълим муассасаларига кириш учун номзодларни мақсадли тайёрлаш тизимини янада такомиллаштириш тўғрисида”ги қарорига

Мамлакатимизда истиқлолнинг илк йиллариданоқ таълим тизимини ривожлантириш давлат сиёсати даражасига кўтарилиб, ўғил-қизларимизнинг жисмоний ва маънавий етук инсонлар бўлишини таъминлаш, қобилият ва иқтидорини юзага чиқариш, она-юртга садоқат ва фидойилик руҳида тарбиялаш борасида беқиёс саъй-ҳаракатлар амалга оширилмоқда.

Аввало, узлуксиз таълимни ривожлантиришнинг ҳуқуқий, ижтимоий-сиёсий, педагогик-психологик, илмий-услубий, молиявий асослари яратилди.

Академик лицейларда ўқувчилар танлаган таълим йўналишлари бўйича чуқур, табақалаштирилган ва касб-ҳунарга йўналтирилган билим олмоқда ва ҳар йили ўртача 35 минг йигит-қиз битириб чиқмоқда. Улардаги ўқитиш тизими олий таълим муассасаларига кириш учун салоҳиятли номзодлар контингентини шакллантиришга йўналтирилган.

Бугунги кунда академик лицейлар фаолияти, жойлашуви, битирувчиларининг олий таълим муассасаларига ўқишга кириш таҳлили
бу соҳадаги ишларнинг қониқарли эмаслигини кўрсатмоқда.

Шу муносабат билан академик лицейлар сонини оптималлаштириш, улардаги таълим сифати ва мазмунини тубдан ошириш бўйича қатор чора-тадбирларни амалга ошириш зарурати туғилди.

Бу борадаги муаммоларни ҳал этиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Олий таълим муассасаларига кириш учун номзодларни мақсадли тайёрлаш тизимини янада такомиллаштириш тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.

Ушбу қарор билан ўқув-методик ва моддий-техника базаси талабга жавоб бермайдиган, олий таълим муассасаларидан узоқда жойлашган, таълим сифати ва олий таълим муассасаларига кириш кўрсаткичлари паст бўлган 37 та академик лицейга 2018/2019 ўқув йилидан бошлаб ўқувчиларни қабул қилиш тўхтатилади ва 2019 йил 1 сентябридан уларнинг фаолияти тугатилади;

юқори илмий ва педагогик салоҳиятга, зарур моддий-техник базага эга 68 та академик лицей олий таълим муассасалари тасарруфига ўтказилади.

2017/2018 ўқув йилидан бошлаб академик лицейларда ўқиш муддати 2 йил этиб белгиланди ва эндиликда уларга ўқув-методик жиҳатдан раҳбарликни Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги амалга оширади;

академик лицейларга олис ҳудудлардан қабул қилинган ўқувчилар ётоқхона ва ота-оналар томонидан харажатларнинг қисман қопланиши ҳисобига (энг кам ойлик иш ҳақининг бир баравари миқдорида) имтиёзли озиқ-овқат билан таъминланади;

2018/2019 ўқув йилидан қабул тўхтатиладиган академик лицейларнинг 2- ва 3-босқич ўқувчилари таълимни амалдаги ўқув дастурлари бўйича якунлайди ва давлат намунасидаги академик лицей битирувчиси дипломини олади;

фаолияти тугатилаётган академик лицейлар педагог-ходимларининг бандлигини таъминлаш мақсадида уларни қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш Олий таълим муассасалари педагог кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш минтақавий марказларида амалга оширилади;

мазкур таълим муассасалари бинолари, ер майдонлари, бириктирилган олий таълим муассасасига, эҳтиёж мавжуд бўлмаган ҳолда тегишли туман (шаҳар)лар ҳокимликларига оператив бошқарув ҳуқуқи асосида берилади;

академик лицейларни ўқитиш сифати, моддий-техник база ва малакали ўқитувчилар билан таъминлаш, таълим-тарбия жараёнини назорат қилиш, олий таълим муассасаларига ўқишга кириш кўрсаткичларини яхшилаш учун шахсий масъулият тегишли олий таълим муассасалари ректорларига юкланади;

олий таълим муассасалари раҳбариятига бюджетдан ташқари маблағлари (тўлов-контрактдан тушган маблағларнинг базавий тўлов-контракт миқдоридан оширилган қисми) ҳисобидан академик лицейлар учун ўқув-лаборатория, компьютер техникаси, дарсликлар сотиб олиш ҳамда ўқитувчи ва ўқувчиларни моддий қўллаб-қувватлаш ҳуқуқи берилади.

Академик лицейлардаги ўқитувчилик фаолиятига соатбай ҳақ тўлаш миқдори олий таълим муассасаларида меҳнатга соатбай ҳақ тўлаш миқдорига тенглаштирилиши ҳамда олий таълим муассасалари тасарруфидаги академик лицейлар сонининг оптималлаштирилиши юқори малакали профессор-ўқитувчиларини академик лицейларда дарс беришга кенгроқ жалб қилиш имконини яратади.

Академик лицейларнинг ўқув режалари ва ўқув дастурлари қарор талаблари асосида қайта кўриб чиқилади ва тасдиқланади.

Бандлик ва меҳнат муносабатлари, Халқ таълими, Олий ва ўрта махсус таълим вазирликлари ҳамда маҳаллий ҳокимликлар томонидан фаолияти тугатиладиган академик лицейларнинг ишдан бўшайдиган ўқитувчиларини ва ходимларини белгиланган тартибда ишга жойлаштириш чоралари кўрилади.

Қарорда кўзда тутилган чора-тадбирларнинг амалга оширилиши академик лицейларда ўқитиш сифатини ошириш, иқтидорли ёшларни танлаш ва мақсадли таълимга йўналтириш, олий таълим муассасаларига кириш учун муносиб номзодларни мақсадли тайёрлашга кенг йўл очади.