“Обод қишлоқ” дастури ижроси таҳлили ва долзарб вазифалар

– Кейинги 25 йил мобайнида намунали уй-жой қуришни ҳисобга олмаганда, қишлоқларнинг ташқи қиёфасини яхшилаш ва ободонлаштириш бўйича бирор-бир амалий иш қилинмаган, бунинг учун молиявий маблағлар ажратилмаган, – деди давлатимиз раҳбари. – Аксарият қишлоқларда кўчалар, ижтимоий соҳа объектлари, ичимлик суви, электр таъминоти каби муҳим соҳалар йиллар давомида қаровсиз ва эътиборсиз қолиши натижасида ночор аҳволга келиб қолган.

Президентимиз аҳолининг уй-жой ва бино-иншоотларни замонавий меъёрларга амал қилмаган ҳолда, тартибсиз ва ўзбошимчалик билан қуриб олиши ҳам оддий ҳолатга айланганига эътибор қаратди.

Таъкидланганидек, қишлоқ аҳолиси “бизга шу ҳам бўлаверади”, деган фикрга кўникиб, ўзининг кўчаси, уй-жойи ва ҳовлисини обод қилишга умуман эътибор бермай қўйган.

Шуни ҳисобга олиб, жорий йилда Жиззах вилояти Дўстлик туманидаги уй-жойлар ва инфратузилма объектлари хароб аҳволга келиб қолган Манас қишлоғида ободонлаштириш бўйича кенг кўламли ишлар амалга оширилди. Натижада атиги 1,5 ойда ушбу қишлоқ мутлақо замонавий қиёфа касб этди. Энг муҳими, қишлоқ аҳолисининг кайфияти, турмуш даражаси, дунёқараши ва ҳаётга муносабати ўзгариб, уларда эртанги кунга мустаҳкам ишонч пайдо бўлди.

Сирдарё вилояти Ховос туманидаги Ховособод қишлоғи ҳам обод қилиниб, ҳавас қилса арзийдиган ҳудудга айлантирилди.

– Манас биз учун шундай тажриба мактаби бўлдики, агар қишлоқларни замонавий масканга айлантириш, иқтисодий-ижтимоий муҳитни яхшилаш, одамлар кайфиятини ижобий томонга кескин ўзгартиришни олдимизга мақсад қилиб, изчил ҳаракат қилсак, бунга эришиш мумкинлигига одамларни ишонтира олдик, ўзимизда ҳам ишонч ва қатъият ошди, – деди Шавкат Мирзиёев.

“Обод қишлоқ” дастурини бажариш учун зарур бўладиган молиявий ресурсларнинг 80 фоизи давлат бюджети, давлат корхоналари маблағлари ва улар жалб қиладиган хорижий кредитлар ҳисобидан таъминланади. Қолган 20 фоизи тадбиркорларнинг ўзларига тегишли бозор инфратузилмаси объектларига сарфланадиган маблағлари ва банк кредитларидир.

Йиғилишда бу борада барча ресурс ва маблағларни ишга солиш зарурлиги таъкидланди.

– Хароб ва файзи йўқ жойда яшаётган аҳолининг кайфияти ҳам, келажакка интилиши ҳам бўлмайди, – деди Президентимиз. – Агар биз қишлоқларни обод қилсак, у ердаги халқнинг кайфияти ўзгаради, ўз ҳаётини янада яхшилашга интилиш пайдо бўлади, қишлоқлар иқтисодий юксалади. Буларнинг бари Ватанимизнинг ободлиги ва иқтисодий юксалиши учун яна бир муҳим туртки бўлади.

Йиғилишда давлатимиз раҳбари жорий йилда “Обод қишлоқ” дастури асосида амалга оширилиши лозим бўлган энг муҳим вазифаларга алоҳида тўхталди.

Бу йил 127 мингта уй-жойни таъмирлаш ва атрофини ободонлаштириш, 1 минг 900 километр ичимлик суви тармоғи, 850 та ижтимоий соҳа ва 2 минг 400 та бозор инфратузилмаси объектларини қуриш ва капитал таъмирлаш, қарийб 2 минг километр электр ва 263 километр газ тармоқлари, 440 километр йўлларни капитал таъмирлаш, 470 замонавий автобус харид қилиш, 330 дан зиёд бекат қуриш ва янги қатнов йўналишлари очиш режалаштирилган. Ушбу мақсадлар учун 3 триллион 447 миллиард сўм маблағ ўзлаштирилади.

Ўтган даврда қурилиш-ободонлаштириш ишлари учун 292 миллиард сўм маблағ йўналтирилиб, шундан 87 миллиард сўми бевосита маҳаллий бюджет ҳисобидан ажратилди.

Шу билан бирга, Тошкент, Сирдарё вилоятлари ва Тошкент шаҳрида ажратилган маблағлар етарли эмас. Айрим ҳудудлар ҳокимлари бу масалага иккинчи даражали иш сифатида қараётгани кўзга ташланмоқда.

Йиғилишда давлатимиз раҳбари қурилиш ишларини молиялаштириш ўз вақтида бажарилмаётгани, шу пайтга қадар бор-йўғи 6 та қишлоқ бўйича бош режа ишлаб чиқилгани, 81 та қишлоқда ободонлаштириш ишлари бошланмаганини таъкидлади. Хусусан, Қорақалпоғистон Республикаси, Жиззах, Сирдарё, Қашқадарё, Бухоро, Наманган ва Самарқанд вилоятларида қишлоқларни обод қилиш масаласига етарлича эътибор берилмаётганига тўхталиб, бу ишларни тезлаштириш бўйича мутасаддиларга зарур топшириқлар берди.

Кўп хонадонли уй-жойларнинг умумфойдаланиш қисмларини таъмирлаш, маиший инфратузилма объектларини жойлаштириш, атроф ҳудудини тартибга келтириш бўйича намунавий талабларни ишлаб чиқиб, ишни шу асосда ташкил этиш, барча ҳудудлардаги қурилишларга арзон ва сифатли материалларни ўз вақтида етказиб бериш юзасидан ҳам вазифалар белгиланди.

Йиғилишда ҳудудлардаги 336 қишлоқ болалар боғчаси, 318 мактаб, 109 оилавий поликлиника, 79 маҳалла маркази ва бошқа объектларнинг техник ҳолатини ўрганиш, биноларнинг ташқи ва ички қисмини замонавий талаблар асосида таъмирлаш, жиҳозлаш, атрофини ободонлаштириш ишларини ташкил этиш бўйича топшириқлар берилди.

Маҳаллий ҳокимликларга қишлоқларда маиший хизмат комплекслари қуриш учун зарур ер майдонлари ва бўш турган бинолар ажратилишини таъминлаш, қишлоққа саноатни олиб кириш орқали ихчам ва замонавий янги иш жойлари яратиш топширилди.

Давлатимиз раҳбари обод этиладиган 368 қишлоқ аҳолиси томорқаларига сердаромад экинлар экилишини таъминлаш, кичик иссиқхоналар қурилишига амалий кўмак бериш бўйича мутасаддиларга аниқ вазифалар топширди.

Энг муҳим масалалардан бири қишлоқлар аҳолиси маънавияти ва ҳуқуқий маданиятини янада ошириш ҳисобланади. Президентимиз бу борада Манас қишлоғида амалга оширилаётган ишларни мисол қилиб келтирди. Қишлоқларга адлия, ҳуқуқ-тартибот, маданият, спорт, таълим, соғлиқни сақлаш ва бошқа соҳалар вакиллари доимий равишда ташриф буюриб, аҳолининг ҳуқуқий, тиббий маданияти, билим-савияси ва маънавиятини ошириш бўйича турли учрашувлар, суҳбатлар ўтказиб бориши лозимлиги қайд этилди.

Йиғилишда «Обод қишлоқ» дастурини амалга ошириш борасидаги мавжуд камчиликлар ва уларни бартараф этишга қаратилган ишларни самарали ташкил этиш бўйича кўрилаётган чора-тадбирлар юзасидан мутасаддиларнинг ахбороти тингланди.

Кўрилган масалалар юзасидан аниқ вазифалар ва зарур чора-тадбирлар белгиланди.